ఉదయమిత్ర

యండమూరి : ‘ప్రతి పురుషుడి విజయం వెనుక ఒక స్త్రీ వుంటుంది. ఆ స్త్రీ ప్రేయసి అయితే విజయం యవ్వనం నుంచి ప్రారంభం అవుతుంది. తల్లయితే బాల్యం నుంచే ప్రారంభం అవుతుంది’ ‘వస్తువు పగిలితే శబ్దం వస్తుంది. మనసు పగలిగితే నిశ్శబ్దం మాత్రమే మిగులుతుంది’ ‘సున్నితత్వం అంటే చిన్నచిన్న విషయాలకి బాధపడటం కాదు. చిన్నచిన్న విషయాలకి ఆనందపడటం.’ ‘నమ్మిన వాటిని ఆచరించకపోవడం ఆచరిస్తున్న వాటిని నమ్మినట్లు నటించడం- మనిషి నిరంతరం చేసుకుంటున్న ఆత్మవంచన’ ‘నీ శరీరం నా చేతుల మధ్య బందింపబడటం కన్నా నీ కీర్తి దిగంతాల పరిధి దాటి విస్తరించటం నాకు సంతోషాన్నిస్తుంది. నా ప్రేమ కోసం నీ కీర్తిని బలిపెట్టలేను’ ‘ఎక్కడ మనిషి నమ్మకాన్ని కోల్పోతాడో, అక్కడ ప్రేమని కోల్పోతాడు. తనక్కావాలసిన వ్యక్తి తన పరోక్షంలో కూడా తన గురించి ఆలోచిస్తూ ఉంటాడనే నమ్మకమే ప్రేమ’

సంతోషాలు వికసించిన సుమాలు... వాటి జ్ఞాపకాలు ఎన్నటికీ వాడిపోని సుమగంధాలు : డి బఫర్ మనం ఓటమికి సిద్ధంగా లేనంత వరకు మనల్ని ఓడించడం ఎవరి తరం కాదు - కిరణ్ బేడీ ఇతరులను అర్థం చేసుకున్న వాడు జ్ఞాని, తనను తాను అర్థం చేసుకున్నవాడు వివేకి : జైనులబ్దీన్ సహనం లేని వాడే పరమ దరిద్రుడు : షేక్స్ స్పియర్ ఏ మనిషినైనా అతని బుద్ధి నాశనం చేస్తుంది కానీ అతని శత్రువులు కాదు : బుద్ధుడు విద్యార్థి విజ్ఞానాన్ని వెతుక్కుంటూ వెళ్లాలి కాని, విజ్ఞానం విద్యార్థిని వెతుక్కుంటూ రాదు : చుక్కా రామయ్య శ్రమ ఎదగడానికి ఉపయోగపడే మెట్లలాంటిదైతే, అదృష్టం లిఫ్ట్ లాంటిది. అయితే లిఫ్ట్ ఒక్కోసారి పనిచేయకపోవచ్చు.. కానీ మెట్లు శాశ్వతమైనవి : విక్టర్ బోర్గే నువ్వు చేసిన పని గురించి కానీ, చేయబోయే పనుల గురించి కానీ ఎక్కడా మాట్లాడకు : థామస్ జెఫెర్సన్ మరచిన వెత చూపుతుంది అరచేతిలోన స్వర్గం మరపుల మతి తెరుస్తుంది ఊహానూతన దుర్గం - బైరాగి పరిపూర్ణంగా నేర్చుకున్న విజ్ఞానమెప్పుడూ మరపురాదు - పైథాగరస్ మరుపు అనేది ఎప్పుడొస్తుంది? ఎదుటివారి మీద లక్ష్యం లేనప్పుడు, ఎదుటివాడి మాట మీద గురిలేనప్పుడు - బీనాదేవి ‘ఒక ఆలోచన...

మూలం : నికొలాయ్ నెక్రొసొవ్ అనుకృతి : శ్రీశ్రీ ఎవరావస్తున్నది చెట్లమీంచి గాలికాదు మైదానంమీద దూకు సెలయేళ్లవి కావుకావు తన మిహికా సామ్రాజ్యం తణిఖీ చేసేటందుకు అదిగో హేమంతరాజు కోటవెడలి కదలినాడు అడవిదార్లు మూసుకు పోయాయాలేదా? హిమాని కడుశ్రద్ధగ తనపని చేస్తున్నదాలేదా, ఈ ధరణీతలమంతా ఏయెగుడు దిగుడు లేకుండా మంచుకప్పి ఉందా అని మరీమరీ చూస్తాడు టేకుచెట్లు, తురాయీలు, ఓకు చెట్లు రంగవల్లి సవరించాయా లేదా? సెలయేళ్లూ పెద్దనదులు గడ్డకట్టి సమత్వాన్ని సాధించాయా లేదా? వస్తున్నాడతడు వృక్షవాటిక లందూగులాడి! మంచుమీద అతని పదధ్వనులు మీరు వినలేదా? అతని తెల్లని గడ్డం అదిగో కనబడలేదా! (‘సోవియట్ భూమి’ నుండి)

ఒరియా మూలం : కుమారి తులసీదాస్ తెలుగు అనువాదం : శ్రీశ్రీ వర్షధారను నేను వడివడిగ వచ్చాను పరువంపు పైరులకు పచ్చదన మలరించి స్రోతస్వినీ బాల చేతమ్ము విరియించి వడివడిగ జడిజడిగ వచ్చాను నేను క్షితిమీద అందాల జెండాల నెగిరించి రసగంధ రూపాలు ప్రకృతిలో నెగడించి జీవనానంద సంజీవనీ దేనినై వేదనా బంధాల విదలించి వచ్చాను బాధల, నిరాశల, విభేదాల తెమలించి పచ్చికల బయలు పయి విహసించి తుహిన బిందువులతో దోబూచి పచరించి అరుణకిరణాధ్వముల హాయిగా పయనించి వచ్చాను వచ్చాను, వర్షధారను నేను విశ్వచైతన్య దీపికలు వెలిగించాను ఆత్మలోతులలో అనంత రతి నించాను సాధనా శిఖరాల శాంతి కురిపించాను అభయమని ఈయవని నాశీర్వదించాను రామధేనువు వోలె కదలి నే వచ్చాను శూన్యశుష్కాత్మలకు స్తన్యసుధలిచ్చాను విరహవిధురాగ్నులకు వేణువై, వీణనై మదన కావ్యమరంద మధురిమలు తెచ్చాను పూలడెందాలలో పొంగు పరిమళమట్లు అసమశరు రసనలో మసృణడ్రుతులు నించి స్పర్శాసుఖమ్ములో ప్రణయార్తులు హరించి ఫేన సంకేతాలలో నవ్య సృజనతో వడివడిగ వచ్చాను వర్షధారను నేను నవ్యవర్షను నేను శ్రావ్యగుంజనలతో విశ్వతో ముఖ సుఖావిర్ఫూతి తెచ్చాను సుమమంజరుల దేహముల మీద ఆకర్ష ణీయ చందనచర్...

'నే ను తప్పుచేశాను... నన్ను క్షమించు నాన్నా... ఏ కొడుకూ తండ్రి పట్ల ప్రవర్తించని విధంగా నేను నీ పట్ల ప్రవర్తించాను' అంటూ.. సత్యమూర్తి కాళ్లపై పడతాడు రవీంద్ర. 'ఇందులో ఎవరి తప్పూ లేదురా... కాల ప్రభావం.. అంతే. వఅద్ధాప్యాన్ని సామాజిక విషయంగా చూడని ఆధునిక సమాజపు అమానవీయత ఇది. స్వేచ్ఛా స్వాతంత్య్రాల గురించి మాట్లాడేవారు... వారు ఇలా మాట్లాడే స్థాయికి ఎదిగేందుకు ఓ నిచ్చెన మెట్టుగా మారిన పునాధి గురించి మర్చిపోతున్నారు. అందరూ ఉండి ఎవరూలేని అనాథలై.. కాస్తంత ప్రేమను కూడా పంచే వారులేక అల్లాడిపోతున్న ముసలి ప్రాణాల దీనస్థితికి నేటి సమాజ రోగగ్రస్థ దుస్థితే కారణం. ఈ సమాజంలో మనమూ భాగమేగా.. ఇందులో ప్రత్యేకంగా నీ తప్పు మాత్రం ఏముంది గనుక... లే నాన్నా... లే..' అంటూ కొడుకును పైకి లేపుతాడు.

మనం గడిపిన క్షణాలు అనంత విశ్వస్మరణలో కరిగిపోయి కనబడవేమోనని వాటిని అక్షరాలలో నిక్షిప్తం చేసి ఎద గోడలపై తాపడం జేసి నీ కనుల ప్రేమామృత ధారలలో అభిషేకించి నీ చరణాల ముందు విరుల అర్పణ చేసినా.. ప్రియ... స్వీకరించు నా హృదయార్పణ - రాజాబాబు కంచర్ల 15-10-2018